Κολοκύθια!

Η κολοκυθιά είναι αγγειόσπερμο, δικότυλο, αναρριχητικό φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Κολοκυνθοειδών (Cucurbitaceae).

Τα άνθη της κολοκυθιάς είναι μεγάλα κίτρινου χρώματος, μονογενή. Τα αρσενικά άνθη φέρουν μακρύ ποδίσκο και τα θηλυκά κοντό. Ο πολλαπλασιασμός της γίνεται με σπορά και η ανάπτυξη της είναι πολύ γρήγορη. Είναι φυτό της καλοκαιρινής περιόδου και δεν αναπτύσσεται στο ψύχος. Η καλλίτερη θερμοκρασία είναι γύρω στους 22 βαθμούς. Όταν υπάρχει αρκετή ζέστη τότε χρειάζεται αρκετό πότισμα. Στην υγρασία το φυτό αναπτύσσεται πολύ καλά, ενώ το έδαφος πρέπει να είναι πλούσιο σε οργανικές ουσίες και γενικά μέσης συστάσεως. Η λίπανση με κοπριά ή οργανικά λιπάσματα θεωρείται απαραίτητη. Κατά τη χειμερινή περίοδο η καλλιέργεια γίνεται σε θερμοκήπια.

Τα κυριότερα είδη κολοκυθιάς είναι :

1.- Η κοινή κολοκυθιά (Cucurbita pepo - Κολοκυθιά ο πέπων).

 

Η επιστημονική της ονομασία είναι κουρκούβιτα η κολοκύνθη. Οι καρποί της είναι τα γνωστά κολοκυθάκια που τρώγονται μαγειρεμένα σε πολλές παραλλαγές. Περιέχουν βιταμίνη C, κάλιο, βιταμίνη Β12, υδατάνθρακες και πρωτεϊνες.

Συλλέγονται όταν φτάσουν σε ένα ορισμένο μέγεθος ή όταν είναι ακόμα σχετικά μικρά. Όταν παραμείνουν πάνω στο φυτό το μέγεθος τους μεγαλώνει και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει και τα 3 μέτρα στο μήκος. Η σάρκα τους τότε γίνεται σπογγώδης και χρησιμοποιούνται για την συγκομιδή σπόρου. Εκτός από τα κολοκύθια μαγειρεύονται και οι ανθοί, συνήθως γεμιστοί με ρύζι. Αν και υπάρχει διαφωνία από περιοχή σε περιοχή της χώρας σχετικά με την ονομασία "κολοκυθοανθοί" ή "κολοκυθοκορφάδες", σε γενικές γραμμές οι κολοκυθοανθοί είναι οι αρσενικοί ανθοί της κολοκυθιάς που φυτρώνουν από το στέλεχος του φυτού και είναι μακρύτεροι με λεπτό μίσχο, ενώ οι κολοκυθοκορφάδες είναι οι μικροί ανθοί στην "κορφή" του καρπού (εξ ου και η ονομασία).

Υπάρχουν αρκετές ποικιλίες κοινής κολοκυθιάς και αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με το σχήμα, το μέγεθος και το χρώμα του καρπού.

Οι κυριότερες περιοχές καλλιέργειας στην Ελλάδα είναι η Ηλεία, η Μεσσηνία, η Κρήτη και η Αττική. Καλλιεργούνται γύρω στα 45.000 στρέμματα και η ετήσια παραγωγή φτάνει τους 70.000 τόνους.

2.- Κολοκύθα ή νεροκολοκύθα (Cucurbita maxima - Κολοκυθιά η μεγίστη). Ο καρπός της είναι ογκώδης, σφαιρικός και φτάνει πολλές φορές και τα 50 κιλά βάρος, αν και έχουν αναφερθεί και ακόμα πιο βαριές κολοκύθες. Χρησιμοποιείται στην παρασκευή γλυκών, σε πίτες γλυκές ή αρμυρές και για διακοσμητικούς σκοπούς.

Σαν έθιμο στις Η.Π.Α. κατασκευάζουν χαρακτηριστικά πρόσωπα-φανάρια την παραμονή των Αγίων Πάντων στις 31 Οκτωβρίου (Halloween).

3.-Η γλυκιά κολοκυθιά. Ωριμάζει τους καρπούς της το φθινόπωρο και είναι ανθεκτική και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Από τη γλυκοκολοκύθα παρασκευάζονται διάφορες πίτες.

4.-Η φλασκιά. Οι καρποί της έχουν χαρακτηριστικό σχήμα και όταν ξεραθούν βάφονται και χρησιμοποιούνται για διακοσμητικούς σκοπούς.

Υπάρχουν επίσης αρκετές άλλες διακοσμητικές ποικιλίες, που οι καρποί τους έχουν μεγάλη ποικιλία σχεδίων και χρωμάτων. Οι σπόροι μερικών ποικιλιών τρώγονται ως ξηρός καρπός, που είναι γνωστός με την ονομασία πασατέμπος.

Σφουγγάτο με κολοκυθάκια

Υλικά:

• 5-6 κολοκυθάκια
• 2-3 κρεμμύδια
• 1 1/2 κούπα φέτα ή μηζύθρα τριμμένη
• 1/2 ματσάκι μαϊντανό
• 1-2 κ.σ. δυόσμο
• 6 αυγά
• αλάτι - πιπέρι - ρίγανη

Εκτέλεση:

1. Τρίβουμε τα κολοκυθάκια και τα κρεμμύδια.
2. Τα αφήνουμε σε τρυπητό να στραγγίσουν καλά.
3. Τα ρίχνουμε σε βαθύ τηγάνι και τα μαραίνουμε πολύ καλά να εξατμιστούν όλα τα υγρά τους.
4. Λίγο πριν σβήσουμε το μάτι, προσθέτουμε τα μυρωδικά ψιλοκομμένα και τα μπαχαρικά με το αλάτι.
5. Αφού σβήσουμε το μάτι, προσθέτουμε το τυρί.
6. Αφήνουμε να κρυώσει και το αδειάζουμε σε πυρεξάκι.
7. Περιχύνουμε από πάνω με τα χτυπημένα αυγά και ψήνουμε για μια ώρα κι ένα τέταρτο περίπου στους 180 βαθμούς ώσπου να ροδίσει η επιφάνεια

 

Κολοκυθόπιτα (αλμυρή)

1 ½  κιλό κολοκύθια

250γρ. φύλλο*

1 κρεμμύδι

½ κιλό τυρί (φέτα) τριμμένη

½ κούπα κεφαλοτύρι τριμμένο

3 αυγά

½ κούπα σιμιγδάλι (χοντρό)

15 κουταλιές λάδι

Αλάτι-πιπέρι

*Μέχρι πρότινος, για να είναι καλό το φύλλο, αγόραζα χωριάτικο φύλλο, από μαγαζιά που πουλάνε μόνο φρέσκες ζύμες, ή από το σούπερ μάρκετ αγόραζα φύλλο «Θρακιώτισσα», το οποίο και κατά τη γνώμη μου ξεχωρίζει ποιοτικά από τα υπόλοιπα. Τον τελευταίο καιρό πειραματίζομαι ανοίγοντας μόνη μου φύλλο… Και μόλις φτάσω κάποια standard ποιότητας και πείρας, θα παραθέσω ιδιαίτερο άρθρο για ζύμες και φύλλα!

 Τρίβουμε στον τρίφτη τα κολοκύθια και τα κρεμμύδια και τα βάζουμε στην κατσαρόλα για λίγο, μέχρι να μαραθούν και να φύγουν τα υγρά τους.

Αφήνουμε τα κολοκύθια να κρυώσουν και προσθέτουμε τα τυριά, το σιμιγδάλι, το αλάτι, το πιπέρι, το λάδι (αφού κρατήσουμε λίγο για το άλειμμα των φύλλων) και τα αυγά, αφού πρώτα τα χτυπήσουμε ελαφρά.

Στρώνουμε σ’ ένα ταψί τα μισά φύλλα (τα λαδώνουμε ανάμεσα), ρίχνουμε τη γέμιση, την απλώνουμε ώστε να είναι ομοιόμορφη, σκεπάζουμε με τα υπόλοιπα φύλλα, λαδώνουμε καλά το τελευταίο, χαράζουμε την πίτα μας και την ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο για 45’ περίπου, σε μέτρια θερμοκρασία.

Μπριάμ (για ένα μέτριο ταψάκι φούρνου)

4 κολοκύθια (κομμένα σε ροδέλες)

4 πατάτες (κομμένες σε πατάτες)

2 πιπεριές (ψιλοκομμένες)

2 κρεμμύδια (κομμένα σε ροδέλες)

4-5 τομάτες (για τη σάλτσα)

1 κ.σ. τοματοπελτέ

1 φλιτζάνι ψιλοκομμένο μαϊντανό

Λάδι, αλάτι, πιπέρι, κίμινο

Σε κατσαρόλα βάζω το λάδι να ζεσταθεί σε χαμηλή φωτιά και ρίχνω τα κολοκύθια, τα κρεμμύδια, τις πατάτες, και τις πιπεριές, να ζεσταθούν και να μαλακώσουν λίγο. Ρίχνω αλάτι και πιπέρι.

Φτιάχνω το χυμό από τις τομάτες στο multi, και το ρίχνω στην κατσαρόλα και δυναμώνω τη φωτιά. Προσθέτω τον τοματοπελτέ κι αν χρειαστεί λίγο νερό (ώστε η σάλτσα να φτάνει περίπου να καλύψει τα λαχανικά και αυτά να ανακατεύονται εύκολα μέσα της, χωρίς όμως να είναι και νερουλή). Προσθέτω και το κίμινο. Μόλις το φαγητό πάρει μία βράση χαμηλώνω τη φωτιά σε μέτρια.

Θα κατεβάσω το φαγητό από τη φωτιά όταν θα έχουν μαλακώσει τα λαχανικά (κυρίως οι πατάτες) και η σάλτσα θα έχει «δέσει». Λίγο πριν θα έχω ρίξει και το μαϊντανό.

Τοποθετώ το περιεχόμενο της κατσαρόλας σε ταψάκι φούρνου, και ψήνω για άλλα 10-15’.

Κολοκυθοκεφτέδες Ι

Υλικά: 

• 1 κιλό κολοκυθάκια
• 1 μέτριο ξηρό κρεμμύδι
• 1 αυγό
• 1 φλιτζάνι του τσαγιού τριμμένη φρυγανιά
• 3/4 φλιτζανιού του τσαγιού κεφαλοτύρι ή κεφαλογραβιέρα
• 1/2 ματσάκι δυόσμο ή μαϊντανό
• αλεύρι (για το αλεύρωμα)
• αλάτι-πιπέρι
• ελαιόλαδο για το τηγάνισμα

Εκτέλεση: 

Πλένουμε τα κολοκυθάκια, τα καθαρίζουμε και τα τρίβουμε στη χοντρή πλευρά του τρίφτη. Τα πασπαλίζουμε με λίγο αλάτι, τα βάζουμε σε σουρωτήρι και τα αφήνουμε να στραγγίσουν καλά.

Στη συνέχεια τα στείβουμε μέσα στις παλάμες μας και τα ρίχνουμε σ' ένα βαθύ μπολ.

Καθαρίζουμε το κρεμμύδι, το τρίβουμε στον τρίφτη, το στείβουμε και το βάζουμε στο μπολ με τα κολοκυθάκια.

Προσθέτουμε το αυγό, το τυρί, το δυόσμο ή το μαϊντανό, τη φρυγανιά, αλάτι και λίγο φρεσκοτριμμένο πιπέρι.

Ανακατεύουμε με τα χέρια μας, μέχρι να ομογενοποιηθούν τα υλικά. Εάν το μείγμα δεν είναι αρκετά σφιχτό, μπορούμε να προσθέσουμε λίγη ακόμη φρυγανιά.

Το τοποθετούμε σκεπασμένο στο ψυγείο για 1-2 ώρες να σφίξει και να πλάθεται πιο εύκολα.

Βάζουμε σ΄ ένα ρηχό πιάτο αλεύρι. Πλάθουμε με το μείγμα κεφτεδάκια μετρίου μεγέθους και τα αλευρώνουμε.

Σε ένα βαθύ τηγάνι βάζουμε μπόλικο λάδι να κάψει. Τηγανίζουμε τους κολοκυθοκεφτέδες στο καυτό λάδι και από τις δύο πλευρές, μέχρι να πάρουν ωραίο χρυσοκόκκινο χρώμα.

Τους τοποθετούμε σε πιατέλα στρωμένη με απορροφητικό χαρτί κουζίνας.

Σερβίρουμε τους κολοκυθοκεφτέδες χλιαρούς και τους γαρνίρουμε με κλαδάκια δυόσμου ή μαϊντανού

www.sintagesmamas.com

Κολοκυθοκεφτέδες ΙΙ

• 4 κολοκύθια μεγάλα
• 1 ξερό κρεμμύδι ψιλοκομμένο
• 3-4 φρέσκα κρεμμύδια ψιλοκομμένα
• ½ ματσάκι δυόσμος φρέσκο ψιλοκομμένος
• ½ ματσάκι μαϊντανός ψιλοκομμένος
• ½ ματσάκι άνηθος ψιλοκομμένος
• 2 αυγά χτυπημένα
• 200 γραμμ. φέτα σε τρίμματα
• αλάτι
• φρεσκοτριμμένο πιπέρι
• 4 κ.σ. γεμάτες αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
• ελαιόλαδο για το τηγάνισμα

Αφού πλύνουμε τα κολοκύθια, τα τρίβουμε σε χοντρό τρίφτη και τα βάζουμε σε σουρωτήρι. Πασπαλίζουμε με αλάτι και τ’ αφήνουμε να ιδρώσουν για 10΄. Τα στείβουμε καλά είτε με τα χέρια είτε βάζοντάς τα σε πετσέτα και τη στρίβουμε να φύγουν τα υγρά. Τα βάζουμε σε μπολ. Προσθέτουμε το ξερό και το φρέσκο κρεμμύδι, άνηθο, δυόσμο, μαϊντανό, τα χτυπημένα αυγά και τη φέτα, μπόλικο πιπέρι και αλάτι, μόνο αφού δοκιμάσουμε πρώτα, γιατί ήδη τα αλατίσαμε στην αρχή και έχουμε προσθέσει και τη φέτα. Τ’ ανακατεύουμε πολύ καλά με κουτάλι και λίγο λίγο προσθέτουμε το αλεύρι μέχρι να έχουμε έναν αραιό χυλό που γυρίζοντας πέφτει απ’ το κουτάλι. Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε μέτρια προς δυνατή φωτιά και αφού κάψει, ρίχνουμε κουταλιά-κουταλιά το μίγμα. Τηγανίζουμε περίπου 2΄ από κάθε πλευρά. Κάθε φορά ρίχνουμε λίγους-λίγους τους κολοκυθοκεφτέδες στο ελαιόλαδο για να μην πέφτει η θερμοκρασία του λαδιού και ρουφάνε λάδι αντί να κάνουν κρούστα. Τους αφήνουμε σε απορροφητικό χαρτί να στραγγίσουν και τους σερβίρουμε ζεστούς ή κρύους με ντιπ γιαουρτιού.

Κολοκυθοανθοί γεμιστοί με ρύζι

Υλικά συνταγής μαγειρικής: 

15-20 ανθούς κολοκυθιού
1 κουταλιά ρύζι για κάθε ανθό
1 μεγάλο κρεμμύδι ψιλοκομμένο
1/2 ματσάκι μαϊντανό ψιλοκομμένο
2 κρεμμυδάκια φρέσκα ψιλοκομμένα
1 ντομάτα τριμμένη
1/2 φλιτζάνι λάδι
αλάτι και πιπέρι

Εκτέλεση συνταγής - μαγείρεμα: 

Παίρνουμε τους ανθούς και τους καθαρίζουμε από το κοτσάνι, τα πράσινα φύλλα και κόβουμε και τον στήμονα, το κίτρινο μέρος.
Σε ένα μπολ ανακατεύουμε το ρύζι, το κρεμμύδι, τον μαϊντανό και το κρεμμυδάκι.
Αλατοπιπερώνουμε καλά και προσθέτουμε την ντομάτα και το λάδι.
Μπορούμε τώρα να τους ψήσουμε είτε στην κατσαρόλα είτε στον φούρνο.
Α) Εάν τα βάλουμε στο φούρνο :
Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 190 C.
Λαδώνουμε καλά το ταψί και γεμίζουμε τον κάθε ανθό με το μείγμα και τον κλείνουμε από πάνω αλλά όχι σφικτά.
Τα στρώνουμε σε μία σειρά και προσέχουμε να μην είναι ενωμένοι οι ανθοί.
Βάζουμε νερό μέχρι να σκεπαστούν και σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο.
Ψήνουμε σε μέτριο φούρνο μέχρι να γίνει το ρύζι.

Β)Εάν τα βάλουμε στην κατσαρόλα :
Γεμίζουμε τον κάθε ανθό με το μείγμα και τον κλείνουμε από πάνω αλλά όχι σφικτά.
Τα τοποθετούμε σε στρώσεις και τα σκεπάζουμε με νερό και τα σιγοβράζουμε με ανοιχτό το καπάκι.

www.sidages.gr

Κολοκυθοανθοί γεμιστοί με τυριά

20 κολοκυθοανθοί

150 gr. ανθότυρο θρυμματισμένο

2 φλύτζάνια κεφαλοτύρι τριμμένο

3 κουταλιές της σούπας γιαούρτι στραγγιστό

1 φλιτζανάκι του καφέ ρύζι γλασέ

1 κρεμμυδάκι φρέσκο ψιλοκομμένο

1 κουταλιά της σούπας άνιθο ψιλοκομμένο

1 μικρό κολοκυθάκι 

2-3 φύλλα δυόσμου ψιλοκομμένα

Αλάτι

Πιπέρι

Ελαιόλαδο

Καθαρίζουμε και πλένουμε προσεκτικά τους ανθούς.

Σε ένα μπολ αναμειγνύουμε τα τυριά, το γιαούρτι, το ρύζι, το κολοκυθάκι το οποίο το περνάμε από τρίφτη χοντρό, τον δυόσμο, το πιπέρι, ελαιόλαδο και αλατίζουμε προσεκτικά,επειδή το κεφαλοτύρι είναι αλμυρό.

Γεμίζουμε τους ανθούς και τους τοποθετούμε σε ταψί.

Περιχύνουμε με ένα ποτήρι νερό,ελαιόλαδο και αλατοπιπερώνουμε ελαφρά.

Ψήνουμε στους 180 βαθμούς Κελσίου για περίπου 45-50 λεπτά.

Σερβίρονται ζεστοί.